Brülör Yakma Şekilleri
Sanayi tip brülörlerde oransal sistemi iyi kullanmak ve ayarlamak gerekir. Aksi halde hem doğalgaz sarfiyatı olur hem de akolara kapasiteleri yüksek olduğundan motor güçleri yüksektir ve ve bu nedenle elektrik sarfiyatı yaklaşık %7 ile %10 arasında artar. Oransal çalışmada stop - start miktarı on - off veya iki kademeli makinelere göre çok daha azdır. Kayıplar da o 
oranda azdır. Detay ve ayar için firmamızı arayınız.
Sanayi tip gaz brülörlerinde ilk maliyet yüksek olduğu için genelde yarı oransal seçilir. Tam oransala çevrilmesi ya da alınması ile bu yanlış seçimden geri dönülebilir.
AGP Sistemi:
Cuenod firması tarafından geliştirilen ve uygulamaya konan AGP sitemi ile oransal gaz ayarı hava basıncına bağımlı olarak sağlanır.
AGP teknolojisi gaz brülörlerinde :
- Homojen ve stabil hava / gaz karışımı sağlanır.
- Brülörün bütün kapasite aralığında çok yüksek ve sabit bir CO2 değerine erişilir.
- Kondenzasyon kazanlarında yüksek verim için çok önemli olan hassas gaz / hava ayarı yapılır.
AGP sistemi otomatik olarak aşağıdaki noktalardaki dalgalanmaları düzeltir ve optimum bir yanma sağlar :
- Gaz basıncı dalgalanması dikkate alarak hava miktarını ayarlar.
- Voltajdaki oynamalar ve atmosferik basınç farklılığından dolayı hava fan basıncındaki dalgalanmayı düzeltir.
- Özellikle yanma anında kazan karşı basıncının etkisini dikkate alır.
Merkezi sistemde bulunması gerekli parçalar
1. Kazan; ister pik(dökme demir) olsun ister çelik,isterseniz hızlı tepkili
2. Brülör ister üflemeli,isterse atmosferik
3. Kazan pik olursa şönt pompa
4. Üç yollu vana
5. Ekopanel denilen dış hava kompanzasyon paneli
6. Dolaşım (sirkülasyon) pompaları
7. Kapalı genleşme tankı
8. Lastik membranlı emniyet ventili
Kazanlar
Kömürlü merkezi ısıtma sisteminden; doğalgazlı merkezi ısıtma sitemine geçerken dikkat edilecek konuları inceleyecek olursak;
Daha işin başında kazanı seçerken kafamız karışmaya başlayacaktır. "Pik kazan iyidir", "Çelik kazan daha iyidir", "Atmosferik olursa sessiz olur", "Hızlı tepkililer daha az yakar" şeklindeki anlatımlarla karşı karşıya kalırsınız. Bize sorarsanız; bu söylenenlerin hiçbirine kulak asmayın.
Neden?
Ucuza ısıtmadan söz ediliyorsa hangi marka olursa olsun referans isteyiniz. Aldığınız referanslara göre de hangisinin daha ucuza ısıttığını araştırın. Araştırma sonunda büyük bir olasılıkla birbirine yakın sonuç elde edeceksiniz. Çünkü çağımızda teknoloji çok fazla gizlenemiyor. Hepsi birbirine yakın teknoloji kullanıyor. Pik kazancılarla çelik kazancıların yıllardır çözemedikleri konudur hangisinin kaliteli olduğu yinede tartışma devam ediyor. Hala çözüme ulaşmış değiller.
Bize sorarsanız çelik kazan deriz. Bunun nedeni şudur : Kalite birbirine yakınsa o zaman işletme giderlerine bakmak gerekir. Pik kazanların şönt pompası kazanın kalbi gibidir, kalp durduğunda kazanınızın dilimleri her an çatlamaya hazırdır. O zaman kalite konuşur, servis geldiğinde dilim başına istenen para size nasıl bir kazan aldığınızı hatırlatır.
Kazanı seçerken kriterleriniz neler olmalı?
Birinci şartımız KALİTE. Kalitenin de bir belgesi mutlaka olmalı. Nedir bu belgeler?
TSE
CE
ISO
İkinci olarak brülör yanma geometrisi ile kazan cehennemlik (külhan) geometrisinin uyuşmasıdır. Ne demektir bu geometri olayı? Gerçi bu brülör konusuna da girer ama burada da değinmekte yarar olduğu kanısındayız. Her brülörün üreticisinin imalatına özgü bir alev şekli vardır. İşte bu alev boyutlarıyla cehennemlik boyutları uyuşmalı, kazan karşı basıncını yenebilecek güçte olmalı. Genelde kazan firmaları kazanlarıyla uyumlu çalışan brülörleri bilirler. Bu bilgiler ışığında pek fazla problem çıkarmaz ama hiç olmayacak anlamına gelmez.
Bir başka şartımız işletme ve bakım giderleri en az olabilecek kazandır. İşletme giderleri nelerdir? Bir defa verimi yüksek olan kazan, servisi ve yedek parçası ucuz olan, yerli üretim mi? yoksa ithal mi? Ve son olarak servis hizmetleri kaliteli olan diye sıralayabiliriz.
Burada bir konuya daha değinelim kazanlar doğalgaz yaktıkları sürece kolay kolay kirlenmez yani öyle pek fazla temizliğe gerek yoktur. Yanma şartları iyi olduğu sürece kömürlü kazanlar gibi fırçalanması gerekmez. Ama bu hiç olmayacak anlamına gelmez. Ben kazanın içinden tenekelerce kurum çıkartmış servisler bilirim. Nedeni de, eksik yanmadır. Bir kazandan tenekelerce kurum çıkmışsa o konuttan da tenekelerce yakıt parası verilmiş demektir.
Brülörler
Brülör seçiminde en önemli nokta, brülör alev geometrisiyle kazan cehennemlik geometrisinin uyuşmasıdır. Brülörlerde dikkat edilmesi gereken bir konu da brülörün sessiz çalışmasıdır. Brülörün sessiz çalışabilmesi için, kazanın karşı basıncını yenebilecek kapasitede olması gerekir. İyi bir taahhüt firması kazanın kapasitesine ve kazanın karşı basıncına göre brülörü seçmesini bilir.
Taahhüt firmaları brülörü kazana asar ve görevi biter. Bundan sonraki işlemler brülörün servisi ile ilgilidir. Brülörün devreye alınması, elektrik tesisatının kontrol edilmesi, kapasite ayarları ve en önemlisi, brülörün baca gazı analiz cihazıyla yanma veriminin kontrol edilmesidir. Doğalgazın yanışı gözle kesinlikle kontrol edilemez, mutlaka atık gazların içerisindeki O2 (oksijen), CO2 (karbondioksit) ve CO (karbonmonoksit) oranlarının mutlaka baca gazı analiz cihazıyla kontrol edilmesi gerekir. Brülör devreye alındıktan sonra yılda en az bir kez yanma verimi kontrol amacıyla baca gazı analizi yapılmalıdır.
Atmosferik brülörlü kazanlarda brülör genelde istenen basınçlarda verimli bir şekilde yanar. Burada dikkat edilmesi gereken tek nokta, alevin yandığı kısımdaki brülörlerde oluşan tozlardan arındırmaktır. Bu tozlar 21 mb (milibar) gibi düşük basınçlarda yanma şeklini bozacağından verimsiz yanmaya neden olacaktır.
Şönt Pompa
Dökme demir pik kazanlarda mutlaka olması gereken bir pompadır. Bu pompa pik kazanın kalbi gibidir. Kalp durdu mu, kazan dilimleri çatlamaya hazırdır. Her sezon başında mutlaka şönt pompanın sıkışıklığı tornavida yardımıyla çözülerek çalışır hale getirilip, daha sonra brülör çalıştırılmalıdır. Yoksa kabarık faturalarla karşılaşabilirsiniz.
Üç Yollu Vana
Üç yollu vanalar rotary ve lineer olmak üzere iki çeşittir. Biz genelde rotary tipini tercih ediyoruz. Üç yollu vanalar kazan kapasitesine göre seçilmelidir. Kazan çıkış çapına göre seçilmiş birçok üç yollu vana gördük. Üç yollu vanalar sezon başında mutlaka rahat çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Rahat çalışmayan üç yollu vana motorunu yakacağından, yaklaşık 250 Euro gibi bir masraf açacaktır. Üç yollu vanalar ekopanel dediğimiz dış hava kompanzasyon panelleriyle beraber çalışırlar. Üç yollu vananın görevi ekopanelden aldığı sinyallerle tesisat suyu sıcaklığını istenilen düzeyde tutmaktır. Bir diğer görevi ise kazan terlemesi dediğimiz olayın önüne geçmektir. Kazanımız sıcak olduğu halde, dönüş hattından aldığı suyu çıkış suyuna karıştırarak tesisat su sıcaklığını ayarlar.
Ekopanel
Ekopanel dediğimiz dış hava kompanzasyon panelleri dış hava sıcaklığına göre kazan suyu ve tesisattaki su sıcaklığını sensörler ve üç yollu vana yardımıyla ayarlar. İlave olarak, istenirse, boyler su sıcaklığına da kumanda eder. İçindeki mikroprosesör (mikroişlemci) aracılığıyla bir sürü hesap yaparak ve girdiğimiz verilere göre kazan suyu sıcaklığını, tesisat suyu sıcaklığını, boyler suyu sıcaklığını en iyi kapıcıdan ve hatta en titiz yöneticiden daha akıllıca ve olabildiğince ekonomik şekilde yapar. Dolayısıyla yönetici arkadaşlarımızın ekopanelleri devre dışı bırakmak ya da sürekli ekopanele müdahale ederek ekonomik ısınma sağlayamayacaklarını bilmeleri gerekir. Bazı model ekopaneller 15 gün veri toplar, ve bu veriler ışığında kazan dönüş sıcaklığını kontrol eder ve buna göre otomatik olarak ayarlama yaparak, optimum kazan suyu sıcaklığını saptar.
Sirkülasyon Pompası (Dolaşım Pompası)
Kazanda ısıtılan suyun radyatörlerimize ulaşmasını sağlayan pompalardır. Bu pompaların seçimi genellikle mühendislik firmaları tarafından yapılır. Sessiz, ıslak rotorlu olmaları en büyük avantajdır. Büyük tesislerde salyangoz tipi dolaşım pompaları kullanılsa da, bu tür pompalar fazla elektrik akımı tüketeceğinden, işletme giderleri de fazladır. Dolaşım pompalarının montajında pompalara yük binmemesine dikkat edilmeli, yük taşıyıcı ayaklara verilmelidir. Elektrik tesisatına bir kontaktör ve bir termik koruyucu mutlaka konulmalıdır. Bu sizin pompanızın yanmasını önleyecektir.
Kapalı Genleşme Tankı
Kömürlü sistemlerde açık genleşme tankı aynı zamanda kömür kazanımızın sigortasıdır. Yani elektrik kesildiğinde, kazan kömür yüklüyse ve kapıcımız o anda yoksa kazanımızın emniyetli bir şekilde patlamasını önler. Doğalgazlı sistemlerde elektrikler kesildiğinde brülörümüz de duracağından, açık genleşme tankının bir esprisi kalmamıştır. Açık genleşme tankları, atmosfere açık olduğundan devamlı havayla temas ettiğinden, tesisat suyuna bol miktarda O2 eriyerek karışır. Bu da tesisat borularımızın ve radyatörlerimizin kazan alev borularının yarım mercimek şeklinde delinmesine neden olur. Bütün bu olumsuzluklar kapalı genleşme deposu takılarak giderilebilir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, uygun kapasitede genleşme tankı takılmasıdır. Genleşme tankıyla kazan arasındaki bağlantıya kesinlikle vana konulmayacaktır! Tank kapalı olduğundan oksijen girişi kesilir, delinmeler en aza indirilir. kapalı genleşme tankı üzerindeki siboplarla oynanmaz, havası boşaltılmaz. Bu havanın basıncı, ayarı önemlidir. Her önüne gelen karıştıramaz. Her sezon başında mutlaka kapalı genleşme tankı ön işletme basıncı kontrol edilmelidir.
Lastik Membranlı Emniyet Ventili
Kapalı genleşme tanklı sistemlerde olmazsa olmazlardan biri de lastik membranlı emniyet ventilleridir. Emniyet ventilinin görevi kazanımızda herhangi bir nedenle oluşabilecek aşırı basıncı emniyetli bir şekilde boşaltarak kazanın patlamasını önlemektir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, kazan kapasitesine ve işletme basıncına göre uygun emniyet ventilinin seçilmesidir.
